Toen Ayesha Harruna Attah (1983) onderzoek ging doen naar slavernij in haar geboortestreek, het noorden van Ghana, wilde niemand met haar praten. Ze had ontdekt dat een overovergrootmoeder slaaf was, maar over die vrouw zwegen alle familieleden. Het taboe op het slavernijverleden is enorm in Ghana. Ook daarom wilde Attah een historische roman schrijven, en dat werd De honderd waterputten van Salaga. Het verhaal van twee vrouwen, afwisselend verteld.
Wurche is een adellijke dochter van een machtige vader in Salaga, dankzij de waterbronnen een bruisend kruispunt van handelswegen - ook die van slavenhandelaren. Aminah groeit op veel verder naar het noorden, in Botu, een fourageerplek langs een belangrijke karavaanroute van de Sahelsteden naar het zuiden. Haar vader is een beroemde schoenmaker, die zijn waar verkoopt op reizen naar andere steden. Tot hij niet meer terugkomt.
Er hangt altijd dreiging in de lucht in het leven van Aminah. Attah roept die krachtig op. Aminahs moeder en de hele familie verdienen aan de komst van de handelaren door voedsel te verkopen, maar ze wantrouwen de mannen op hun paarden of dromedarissen die de lange stoet gevangengenomen mannen, vrouwen en kinderen voortdrijven. Wanneer zullen Aminah en haar dierbaren aan de beurt zijn? Die dag komt onherroepelijk en zo belandt Aminah na een lange en barre voettocht in Salaga en wordt verkocht als slavin, uiteindelijk die van Wurche.
De ongelijke …Lees verder
Wurche is een adellijke dochter van een machtige vader in Salaga, dankzij de waterbronnen een bruisend kruispunt van handelswegen - ook die van slavenhandelaren. Aminah groeit op veel verder naar het noorden, in Botu, een fourageerplek langs een belangrijke karavaanroute van de Sahelsteden naar het zuiden. Haar vader is een beroemde schoenmaker, die zijn waar verkoopt op reizen naar andere steden. Tot hij niet meer terugkomt.
Er hangt altijd dreiging in de lucht in het leven van Aminah. Attah roept die krachtig op. Aminahs moeder en de hele familie verdienen aan de komst van de handelaren door voedsel te verkopen, maar ze wantrouwen de mannen op hun paarden of dromedarissen die de lange stoet gevangengenomen mannen, vrouwen en kinderen voortdrijven. Wanneer zullen Aminah en haar dierbaren aan de beurt zijn? Die dag komt onherroepelijk en zo belandt Aminah na een lange en barre voettocht in Salaga en wordt verkocht als slavin, uiteindelijk die van Wurche.
De ongelijke machtsverhouding tussen meesteres en slavin is de kern van Attahs verhaal. Daaromheen schetst ze de grote gebeurtenissen uit die tijd, eind 19de eeuw. Er heerst onrust, machtsstrijd en burgeroorlog in de rijken langs de slavenroutes omdat de trans-Atlantische mensenhandel is beëindigd door de Europese machten. Die gaan nu over tot koloniale bezetting van Afrika en betwisten elkaars gebied en invloed bij plaatselijke vorsten.
Attahs talent is ambivalentie te laten zien. Ze voert een Duitse gezant op; deze Helmut is een sympathieke kerel, al werkt hij voor een dubieuze macht, vinden de Afrikaanse personages. En ook de succesvolle Afrikaanse mensenhandelaar Moro (bewonderaar van Aminah, geheime minnaar van Wurche) is niet louter een booswicht, hij heeft zijn eigen verhaal waarom hij mensen rooft en verkoopt, terwijl hij het eigenlijk verkeerd vindt.
Als je je door Attahs intriges laat meeslepen, begrijp je beter waarom Ghanezen hier liever niet over praten.
***
Uit het Engels vertaald door Annelies de Hertogh en Els de Roon Hertoge. Orlando; 272 pagina's; € 21,50 .
Verberg tekst